Tên LÀNG DUY TINH – CHỢ PHỦ

Tên LÀNG DUY TINH – CHỢ PHỦ

Làng Duy Tinh hiện nay, thuộc xã Văn Lộc, huyện Hậu lộc tỉnh Thanh Hóa; tên thường gọi là làng Chợ Phủ. Trước năm 1945 là xã Duy Tinh, tổng Du Trường, huyện Hậu Lộc.
Tên làng Duy Tinh có tự bao giờ? Chưa có cứ liệu minh xác. Năm 1029 khi nhà Lý chuyển lỵ sở Thanh Hoa từ làng Giàng (Thiệu Hóa) về Duy Tinh, đã có ghi tên Làng Duy Tinh rồi.
Duy Tinh trở thành trung tâm Chính trị của trấn Thanh Hoa (tỉnh Thanh Hóa nay). Như vậy, tên DUY TINH phải có từ trước đời nhà Lý; đến nay đã hơn ngàn năm tuổi.
Các vị tiền nhân của làng đã lấy câu “Duy Tinh Duy Nhất” trong thiên Đại mô, phần Ngu Thư của bộ Kinh Thư để đặt tên Làng. Nguyên văn là:
Nhân tâm duy nguy,           人 心 惟 危
Đạo tâm duy vi.                 道 心 惟 微
Duy Tinh, Duy Nhất,          惟 精 惟 壹
Doãn chấp quyết Trung.   允 执 厥 中
Ý các vị muốn nhắc nhở con cháu, phải chuyên tâm giữ cái Tâm của mình luôn thuần khiết tinh túy và trong sáng! Thế mới biết các vị tiền nhân của làng thâm thúy biết dường nào!
Tên chữ Duy Tinh của làng, chỉ ghi trong giấy tờ, văn bản giao dịch; còn tên phổ biến vẫn là Làng Chợ Phủ. Tại sao lại gọi Làng Duy Tinh là Làng Chợ Phủ?
Sau khi đánh thắng quân Minh, Lê Lợi lên ngôi (là thời hậu Lê 1428 – 1527) lỵ sở Thanh Hóa ở Duy Tinh chuyển về làng Hạc. Duy Tinh trở thành lỵ sở của Phủ Thuần Hựu, bao gồm cả 4 huyện là Hậu Lộc, Hoằng Hóa, Hà Trung (tên cổ là Tống Sơn) và Nga Sơn.
Đến thời Lê Trung hưng (1533 – 1788), niên hiệu Hoằng Định thứ 15 (1615) vua Lê Kính Tông, lão hoàng hoàng thái hậu người hương Duy Tinh là bà Nguyễn Thị Minh Thụy đã bắc cầu Phượng Hoàng và trùng tu chợ trâu bò thành chợ Tam Bảo. Chợ và cầu ở gần Phủ, nên được gọi là Chợ Phủ và Cầu Phủ. Chợ Phủ ở làng Duy Tinh, nên dân địa phương vẫn gọi làng Duy Tinh là làng Chợ Phủ. Như vậy tên Làng Chợ Phủ có từ thời Lê trung hưng.
Khu vực Duy Tinh – Chợ Phủ bấy giờ bao gồm các xã Văn Lộc, Mỹ Lộc, Thuần Lộc (huyện Hậu Lộc) và một số làng thuộc xã Hoàng Sơn, xã Hoàng Lương (huyện Hoàng Hóa), là vùng dân cư trù mật. Trong đó, làng Đại An (thuộc Hoàng Sơn) và làng Bản Định (thuộc Hoàng Lương), xưa kia được gọi là phường. Duy Tinh là trung tâm chính trị, kinh tế, văn hóa của cả một vùng đất rộng lớn phía bắc tỉnh Thanh Hóa.
Trước năm 1945 Làng Chợ Phủ – Duy Tinh có 6 xóm: Xóm Thưa – Xóm Hàng – Xóm Vũ – Xóm Nạ và Xóm Chùa
Làng Chợ Phủ – Duy Tinh hiện nay có hơn 700 hộ với trên 2700 người, chiếm 2/3 dân số toàn xã Văn Lộc. Làng chia làm 4 thôn: Tinh Anh – Tinh Lộc – Tinh Phú – Tinh Hoa. Mỗi thôn có hệ thống Chính trị đầy đủ: Chi bộ, Chính quyền, Mặt trận và các Đoàn thể. Đời sống kinh tế Văn Hóa của Làng ngày càng phát triển. Năm 2016 hai thôn Tinh Anh và Tinh Lộc được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới của tỉnh Thanh Hóa
Nguyễn Quý Phong

Xem thêm

Nội dung mặt trước bia Trùng tu Phượng Hoàng thị kiều bi

Nội dung mặt trước bia Trùng tu Phượng Hoàng thị kiều bi

* Nguyên văn chữ Hán : 重修鳳凰市橋碑 重修鳳凰橋施本府市牛市為三寶碑銘 常謂水上爲梁所以度行人之來往日中爲市所以通天下之貨財惟此鳳凰橋本府市介在永福淳祐之間土高爽塏地廣坦平行客之所往来貨財之所貿易真湯沐邑中大去大来大都會處也迩因星霜屡阕風景頓殊時人不能無燕麥鬼葵之感。 恭惟 世宗毅皇帝老皇皇太后以天下母爲佛中聖心福地目慈天發無量之心種將来之福當時達官及諸善信人咸願爲之助費閨錢腰帯怡然壹舍荆木昆瓦駢然四来廼於。 弘定拾五年柒月拾弍日旦伐蠲恊穀徠起鳩工離娄之明以督其绳公輸之巧以削其墨經之营之不浹旬而未雨之龍止齎之虹已橫跨於波上矣水由地中行人從橋上達原本府市玆施三寳致天下之人聚天下之貨商賈之居行共便貨財之貿易皆通举欣欣然誾誾然於帝日帝天之下咸熙熙焉皡皡焉於王途王路之中會其有極歸于有極普荷吾。 帝王萬萬年建極錫福之功大矣是則斯橋之作斯市之施其及人之功之德顧可量耶以此河沙慶善于祿百福于其身于其子孫穆穆皇皇绵绵延延祚胤处处基圖鞏固其億萬年無彊之休乎。 銘曰: 帝鄉福地,鳳凰橋名,規摸雄麗,制度恢宏,雲飛畫棟,雨捲惟亮,棟扶圖祚,磐奠瑤京,義取噬嗑,市会日中

By Quý Phong